Winterklaar maken sproeisysteem
Taken voor het winterklaar maken
Bij onderstaande stappen is er vanuit gegaan dat het systeem is voorzien van de benodigde doorblaas aansluiting.
Zonder het gebruik van een compressor
Wij adviseren de volgende stappen te doorlopen bij het winterklaar maken:
- Draai de hoofdkraan dicht, zodat de installatie niet meer onder druk staat. Water in de sproeierleiding loopt grotendeels weg via de afdruipventielen.
- Schakel de beregeningscomputer uit of zet deze in 'off mode' (programma blijft behouden).
- Ontkoppel een eventuele kraancomputer en/of waterpomp en bewaar deze op een vorstvrije plaats (ook de afsluiters kunnen eventueel vorstvrij opgeborgen worden).
- Sluit alle ontstane openingen af om te voorkomen dat er vuil of ongedierte in de leidingen kan komen. Daarmee worden verstoppingen in het voorjaar voorkomen.
- Zet de kogelkraan op de verdeelunit en het ontluchtingskraantje op de hoofdkraan open. Het water zal op het laagste punt weglopen.
- Draai de spoelen op de afsluiters los zodat de ze openstaan, alleen bij verticaal gemonteerde afsluiters in vorstgevoelige situaties.
Als de verdeler in een vorstveilige ruimte gemonteerd is dan zijn optie 5 en 6 niet nodig
Elke situatie is anders; zorg ervoor dat alle delen die met vorst in aanraking kunnen komen altijd worden afgetapt of van water worden ontdaan!
Met het gebruik van een compressor
Bij het gebruik van een luchtcompressor is het belangrijk met een lage druk te werken. Begin met 0,5 bar en verhoog bij onvoldoende resultaat de druk, maar ga nooit hoger dan 3 bar. Druk is ook niet het belangrijkste. Het gaat om het luchtvolume.
Ga als volgt te werk:
- Draai de hoofdkraan dicht, zodat uw installatie niet meer onder waterdruk staat.
- Sluit de compressor aan op de installatie.
- Open 1 van de afsluiters van een sproeizone
- Breng geleidelijk de druk op de installatie (niet ineens vol de druk er op zetten).
- Kijk of de sproeiers goed doorgeblazen worden en verhoog eventueel de druk in kleine stapjes (max 2,5 bar). Eerst zal er water uit de sproeiers komen en zodra ze allemaal gaan sissen in de leiding leeg.
- Sluit de sproeizone afsluiter weer af.
- Herhaal bovenstaande voor alle zones een voor een (afsluiters).
- Blaas de leiding door vanaf de hoofdkraan of de waterpomp.
- Schakel de beregeningscomputer uit of zet deze in 'off mode' (programma blijft behouden).
- Ontkoppel een eventuele kraancomputer en/of waterpomp en bewaar deze op een vorstvrije plaats.
- Sluit alle openingen af om te voorkomen dat er vuil of ongedierte in de leidingen kan komen. Daarmee worden verstoppingen in het voorjaar voorkomen.
De installatie is klaar voor de winter. Op naar het voorjaar!
Elke situatie is anders; zorg ervoor dat alle delen die met vorst in aanraking kunnen komen altijd worden afgetapt of van water worden ontdaan!
Algemene ontwerp info vorstschade
In het ontwerp kun je al rekening houden met de komende winters, maar risico op vorstschade blijft bestaan. Daarom wat praktische regels
Officieel is 60 cm diep onder maaiveld een vorstvrije diepte.
Voor de sproeisystemen is dat geen bepalende factor. De Pe leidingen zijn niet vorstgevoelig.
Het risico van vorstschade zit m in de sproeikoppen aan het oppervlak of boven de grond, dus het leggen van de leidingen hoeft niet dieper dan de hoogte van de pop-up sproeier. Ook pompen en verdelers boven de grond lopen risico, dus probeer zover mogelijk vorstveilig te ontwerpen:
Systeem op waterleiding:
De hoofdkraan voor de wateraansluiting dient binnen te worden geplaatst zodat deze veilig afgesloten kan worden.
Ga zo snel mogelijk over op Pe leiding, dus de eerste aftakking van de kraan of waterleiding uitvoeren met een messing kogelkraan en dan met een Pe leiding naar buiten.
Mogelijke plaatsen voor de verdelers:
Veilig : kruipruimte, verwarmde bijkeuken, garage of tuinhuis
Actie : Hoofdkraan afsluiten, computer Off
Redelijk veilig : in een verzonken afsluiterput
Actie : Aftappen en eventueel doorblazen, computer Off
Onveilig : tegen de buitenkant van een tuinhuis of tegen de muur
Actie : Doorblazen, kleppen openen, computer Off
Pomp in de bron:
Er zijn 2 soorten pompen; de bovengrondse beregeningspomp en de zgn bronpomp. De bronpomp in een grondwaterbron of verzonken bassin is de meest veilige toepassing en hoeft nooit te worden afgetapt of doorgeblazen. De pompen lopen geen risico op vorstschade omdat deze altijd diep genoeg weggewerkt zijn. Altijd minimaal 5 meter onder het grondwaterpeil.
De bovenzijde van een bronpomp is meestal weggewerkt in een verzonken inspectieput. In bepaalde gevallen dient de installatie daar afgetapt of doorgeblazen worden.
Theoretisch lopen de bron, bronpomp en bronkop niet veel risico. Door de waterkolom in de bron ontstaat er een natuurkundige werking waardoor het relatief warme bronwater omhoog komt en het koude water naar beneden zakt. Hierdoor zal een bronkop niet snel kapotvriezen.
Actie: Vanaf de bronkop dient het sproeisysteem te worden doorgeblazen.
Beregeningspomp met zuigleiding in een bron
De locatie van de pomp en bron zijn bepalend voor de te nemen acties voor de winter, dus geef dit voldoende aandacht. Een bovengrondse beregeningspomp is erg gevoelig voor vorst en de schade kan aanzienlijk zijn!
Plaats de pomp bij voorkeur in een vorstvrije droge ruimte, dat verlengt de levensduur. De zuigbuis is vrijwel altijd in PVC buis uitgevoerd, dus daarom zowel de pomp als zuigleiding aftappen voor de winter.
De verticale buis in de bron mag blijven zitten. Door de waterkolom in de bron ontstaat er een natuurkundige werking waardoor het relatief warme bronwater omhoog komt en het koude water naar beneden zakt.
Maak in de inspectieput op de bron een extra mogelijkheid voor aftappen. Bijvoorbeeld een kogelkraan of draadkap.
Actie: Zuigbuis en pomp aftappen
Beregeningspomp met zuigbuis uit open water (sloot)
De locatie van de pomp en bron zijn bepalend voor de te nemen acties, maar zowel de pomp als zuigleiding moeten worden afgetapt voor de winter.
Het zuigfilter en/of PVC zuigfilter element moeten in de winter uit de sloot gehaald worden. Dit geldt ook voor pompen die in de filterbuis gemonteerd zijn.
Maak deze direct schoon bij het uit het water halen, omdat het nog vochtig is zal dat beter gaan. Let erop dat de koppelingen netjes uit elkaar gedraaid worden en vergeet de rubber ring niet !
Als de pomp in de filterbuis zit, haal deze dan uit elkaar en borstel alles goed schoon, zet alles daarna weer netjes in elkaar en bewaar de zuigbuis vervolgens bijvoorbeeld achter de schuur. (niet binnen leggen ivm stank!)
Actie: zuigbuis uit sloot verwijderen, schoonmaken. Pomp en zuigbuis aftappen